عزاداری امام عسکری برای امام حسینامام حسین (علیهالسلام)، امام سوم از امامان دوازدهگانه شیعه امامیه و یکی از چهارده معصوم میباشد؛ آن حضرت در روز دهم محرمالحرام (روز عاشورا) سال ۶۱ هجری قمری در کربلا به همراه یاران باوفایش مظلومانه به شهادت رسید. با توجه به شبهاتی که در مورد جواز عزاداری بر آن حضرت مطرح میشود این مقاله جستاری از عزاداری امام حسن عسکری (علیهالسلام) برای سید و سالار شهیدان، امام حسین (علیهالسلام) را با بیان سند، بیان میدارد. ۱ - مقدمهاز دیر باز عقاید مهم تشیع، مورد هجمه دشمنان و مخالفین قرار گرفته است، و این هجمهها در بعضی از زمانها، شدت بیشتری به خود میگیرد که البته با دروغ و تهمت و افتراء و سیاهنمایی فروانی همراه میشود، از جمله عقاید مسلم و روشن مدرسه حقه اهلبیت (علیهمالسّلام) که مورد هجمه مخالفین قرار گرفته است، عزاداری در ایام محرم برای سید و سالار شیهدان حضرت اباعبدالله (علیهالسّلام) میباشد، گرچه همیشه این عقیده مهم مورد هجوم دشمنان و مخالفان اهل بیت (علیهمالسّلام) قرار گرفته، ولی در ایام محرم این هجمهها شدت بیشتری به خود میگیرد تا بلکه بتوانند با سیاهنمایی و افتراء، جوانان و مردم را نسبت به این مساله دچار تردید کنند و در نتیجه باعث دوری آنها از اهلبیت (علیهمالسّلام) شوند. از جمله شبهاتی که در ایام محرمالحرام از جانب دشمنان اهل بیت (علیهمالسّلام) مطرح میشود، عدم وجود فرهنگی به نام عزاداری برای اباعبدالله (علیهمالسّلام) در بین معصومان (علیهمالسّلام) میباشد، به عبارتی دیگر مخالفان مکتب اهل بیت (علیهمالسّلام) میگویند اگر واقعا عزاداری برای امام حسین (علیهالسّلام) جائز و مشروع بوده پس چرا این فرهنگ در بین ائمه و اهل بیت (علیهمالسّلام) رائج نبوده و روایت صحیح السندی در اینباره نقل نشده؟ اینگونه سؤالها و شبهات که از مخالفین مطرح میگردد بیشک ناشی از جهل و نادانی و یا عناد و دشمنی میباشد؛ زیرا فرهنگ عزاداری در بین ائمه معصومان (علیهمالسّلام) در روایات و کتابهای حدیثی شیعه به قدری نقل شده است، که به جرات میتوان گفت درجه تواتر معنوی بلکه فوق تواتر را دارد، از طرفی در بین اهل علم مبرهن است مسئله که با تواتر ثابت میشود نیاز به بررسی سندی ندارد. علیرغم اینکه صرف نظر از مطلب فوق، سند تعدادی از این روایات نیز از نظر دانش حدیث از اعتبار کافی بر خوردار میباشد. از طرفی گریه و عزاداری بر امام حسین (علیهالسلام)، نه تنها بعد از شهادت ایشان بلکه حتی قبل از شهادت آن حضرت در روایات اهل بیت (علیهمالسّلام) به فروانی نقل شده است، که این مسئله نه تنها نشانه رایج بودن فرهنگ عزاداری در بین اهل بیت (علیهمالسّلام) میباشد بلکه از اهمیت گریه و عزاداری برای امام حسین (علیهالسّلام) حکایت دارد. حال با توجه به مقدمه مذکور، در این مجال روایات عزاداری امام عسکری (علیهالسلام) را نقل میکنیم. ۲ - حزن و اندوه امام حسن عسکریامام حسن عسکری (علیهالسّلام) نیز، تعبیر بسیار جالبی در مورد امام حسین (علیهالسّلام) به کار میبرند که نشان از حزن و اندوه این امام بزرگوار نسبت به مصیبت امام حسین (علیهالسّلام) دارد، ایشان در دعایی میفرمایند حضرت امام حسین (علیهالسّلام) قبل از شهادتشان از نحوه شهادتشان باخبر بودند و تمام آسمانها بر آن حضرت گریه کردند: قال الشیخ ابوجعفر الطوسی رحمه الله خرج الی القاسم بن العلاء الهمدانی وکیل ابی محمد (علیهالسّلام) ان مولانا الحسین (علیهالسّلام) ولد یوم الخمیس لثلاث خلون من شعبان، فصمه فیها و ادع بهذا الدعاء: اللهم انی اسالک بحق المولود فی هذا الیوم، الموعود بشهادته قبل استهلاله و ولادته، بکته السماء و من فیها و الارض و من علیها و لما یطالابتیها، قتیل العبرة، و سید الاسرة، الممدود بالنصرة یوم الکرة، المعوض من قتله ان الائمة من نسله، و الشفاء فی تربته، و الفوز معه فی اوبته، و الاوصیاء من عترته بعد قائمهم و غیبته، حتی یدرکوا الاوتار، و یثاروا الثار، و یرضوا الجبار، و یکونوا خیر انصار، صلی الله علیهم مع اختلاف اللیل و النهار. [۱]
الشیخ الطوسی، الوفاة:۴۶۰، مصباح المتهجد، ج۱، ص۸۲۶، چاپ اول، الناشر:مؤسسة فقه الشیعة بیروت – لبنان۱۴۱۱ - ۱۹۹۱ م (بی تا).
خداوندا تو را میخوانم و از تو درخواست میکنم به حقیقت مولودی که در این روز پا به عرصه شهود نهاده آن کسی که به شهادت او پیش از ولادت و به دنیا آمدن او وعده داده شده و آنکس که آسمان بر مصیبت او گریست با کسانی که در آنند و زمین و کسانی که بر آن قرار دارند و ساکنین آسمان و زمین برای او گریستند در آن وقت که او هنوز قدم به دولابه مدینه نگذاشته بود یا اینکه هنوز هیچ بشری قدم به آنجا ننهاده بود (در صورتیکه کلمه یطاء به صیغه مجهول خوانده شود و دولابه طرفین شهر مدینه و دو کوهی است که آن را فراگرفته) شهید و کشته شده اشک و عبره بوده که از برای او همه گریه کرده و خواهند کرد از آغاز خلقت تا پایان جهان و سرور و سالار خاندان عصمت و طهارت آن کسی که امداد کرده میشود بیاری و مددکاری در روز رجعت و بازگشت، آن کسی که عوض و پاداش داده شده از قتل و شهادت خود به اینکه امامان و پیشوایان نهگانه از نسل او میباشند و خدای متعال شفا و درمان دردها را در تربت او قرار داده و رستگاری و موفقیت را با او در بازگشت و رجعت وی و جانشینان پیغمبر از عترت او بعد از ظهور قائم ایشان و غیبت آن سرور قرار داده (اشاره به اینکه ائمه هم در رجعت بعد از ظهور امام قائم (علیهالسّلام) به دنیا برمی گردند تا اینکه درک کنند و تلافی نمایند خونخواهی او را و به جوش بیاورند آن خون پاک را تا این که خشنود سازند خدای جبار و آفریدگار را و باشند ایشان برای او بهترین کمک کاران و یاوران و درود بفرستند خدا برایشان تا اختلاف شب و روز و زیاد و کم شدن یا تضاد و تباین و اختلاف شب و روز در کار است. امام (علیهالسّلام) در این دعای زیبا، تعبیر جالب "قتیل العبرة " را به کار میبرند، در توضیح این عبارت مهم علامه مجلسی مینویسند: «انا قَتیلُ العَبَرةِ» ای قتیلٌ منسوبٌ الی العبرة والبکاء وسببٌ لها. او اُقتل مع العبرة والحزن وشدّة الحال. والاوّل اظهر. من شهید اشک هستم میفرماید: یعنی من منسوب به اشک و گریه و سبب آنها میباشم، یا اینکه با گریه و غم و اندوه کشته خواهم شد، ولی احتمال اول واضحتر است. ۳ - پانویس۴ - منبعموسسه ولیعصر، برگرفته از مقاله «جستاری پیرامون عزاداری معصومان (علیهمالسّلام) برای امام حسین (علیهالسلام)». ردههای این صفحه : زیارت امام حسین | شبهات اهلسنت | شبهات وهابیت | عزاداری برای امام حسین | گریه کنندگان بر امام حسین | مباحث کلامی
|